Taal en Werk: In het nieuws

Werkgevers en de overheid kunnen veel meer doen om het personeelstekort in de techniek, zorg en kinderopvang te lijf te gaan. Dat zegt Caroline van Blerkom van Lexicon Trainingen uit Haarlem, dat taalcursussen geeft aan anderstaligen zoals statushouders en expats. “Nog maar 45 procent van de status houders werkt, dat percentage kan veel verder omhoog als er meer wordt geïnvesteerd in werkgerichte taaltrainingen.”

Haarlem

Van Blerkom kan het weten, al 31 jaar runt ze haar bedrijf Lexicon dat al duizenden cursisten klaarstoomde voor de industrie, kinderopvang en de zorg. Ook heeft een groep Oekraïense apothekersassistenten onlangs met succes de cursus Taal en Apothekers afgerond. Grootste zorg van Van Blerkom is dat niet het maximale uit de vaak hoogopgeleide statushouders (vluchtelingen die hier mogen blijven) wordt gehaald. “Anderstaligen met een goede opleiding in eigen land staan hier soms vakken te vullen of werken als schoonmaker. Dat is een echte ’brainwaste’: een verspilling van talent, als je ziet dat veel hoogopgeleide statushouders veel meer kunnen dan schoonmaak werk. Alleen beheersen ze de taal nog onvoldoende.”

Goedkoop is ook duurkoop, betoogt Van Blerkom. “Reken maar eens uit wat iemand kost die tien jaar in de bijstand zit.” Dat loopt aardig in de papieren, tussen de anderhalve en twee ton. En hoe langer een statushouder langs de kant staat, hoe moeilijker het wordt om de stap naar werk te maken. Succes verhalen zijn er ook, vertelt Van Blerkom. “Ik had ooit een advocaat uit Oekraïne, die bij een supermarkt werkte en die dankzij de taaltraining en mijn netwerk nu bij een advocatenkantoor werkt. Dat geeft zo veel voldoening, het zorgt er ook voor dat je als mens beter in je vel zit als je werk kan doen dat zinvol is en bij je past. En voor de maatschappij heeft zo iemand veel meer toegevoegde waarde.”

Kortzichtig

Aan die langetermijnvisie ontbreekt het in dit tijdsgewricht nogal eens, constateert Van Blerkom. Een minister die weigert lintjes te ondertekenen van vrijwilligers die statushouders ondersteunen, met als ondertoon dat statushouders niet gepamperd moeten worden. Of goedlopende subsidieregelingen die ineens wegbezuinigd worden. “Het is kortzichtig”, vat Van Blerkom samen. “Natuurlijk zijn er statushouders die er met de pet naar gooien. Ga maar eens na, voor iemand uit Afrika is een bijstandsuitkering enorm veel geld, zonder veel prikkels om aan de slag te gaan. Maar voor de meesten geldt dat niet. Die willen iets van hun leven maken.”

Eigenbelang

En het investeren in statushouders en andere anderstaligen is het eigenbelang van de Nederlandse samenleving, betoogt ze. Er zijn ook goede voorbeelden. “Zoals bij de Haarlemse kinderopvang Op Stoom, waar statushouders met een pedagogische achtergrond een speciale taaltraining kregen, toegespitst op de kinderopvang.” Of de Oekraïners met een farmaceutische achtergrond, die met een speciale taaltraining gericht op de farmacie klaargestoomd werden als apothekersassistent. Toch valt er meer uit te halen en stokt de verdere doorgroei van deze groepen, constateert Van Blerkom. “De volgende stap naar echt hoger opgeleid werk, wordt vaak niet ge maakt. Zoals bij de apothekers. De vervolgstap is het trainen van de deelnemers tot het niveau dat vereist is om als zelfstandig apotheker te mogen werken met een BIG-registratie.” Maar dat vervolgtraject is afhankelijk van aanvullende subsidies. Van Blerkom: “Die nog niet zijn toegekend.”

Werkgevers

Niet alleen de overheid zou die volgende fase moeten faciliteren. “Ook de werkgevers zouden vaker moeten bijspringen. Aan de ene kant klagen over het personeelstekort, maar niet willen investeren in statushouders. Dat is kortzichtig”, vindt de Haarlemse. Veel werkgevers vinden het volgens haar te veel gedoe om subsidies aan te vragen. “Penny wise, pound foolish”, vindt Van Blerkom. Er is meer mogelijk: “Er is een ontzettend goede subsidieregeling van het Rijk: Subsidieregeling Ondersteuning Werkgevers Inzet Statushouders (SOWIS), maar daar wordt eigenlijk maar weinig gebruik van gemaakt. Met die regeling kunnen werkgevers 8.000 euro krijgen om een statushouder wegwijs te maken met taal en cultuur op de werkvloer.” Ze roept op om daar meer moeite in te steken. “Anders krijgen we een hele groep die blijvend naast de maatschappij staat.”

Ondertussen zijn de tien Oekraïners met een farmaceutische achtergrond, die de cursus volgden in de Koepel geslaagd voor hun taaltraject Taal en Apothekers. Volgens initiatiefnemer Edwin den Haak van Centraal Apotheek zou het mooi zijn als zij zouden kunnen doorstromen naar een hoger niveau. “Dan zouden ze nog drie jaar moeten studeren aan de universiteit.” Toch zijn er hobbels. “Dat is erg kostbaar als niet EU-inwoner.” Den Haak vindt dat werkgevers hun verantwoordelijkheid moeten nemen om deze groep te laten doorgroeien, om te beginnen met een taaltraining. “Er is een enorm tekort aan apothekers en ander medisch personeel, dus alle beetjes helpen.”

Bron: Haarlems Dagblad – Ivo Laan

Contact
Nieuwsgierig geworden naar de mogelijkheden voor jouw organisatie? Bekijk de trainingen Nederlands op de werkvloer voor anderstalige medewerkers en trainingen Taal en Werk per sector of neem dan contact op via 023-5310830 of taal@lexicon.nl